Eindverhandelingen/thesissen/bachelor of masterproeven

Heden ten dagen zijn sociale netwerksites, zoals Facebook, populair en maakt bijna iedereen gebruik van een smartphone. Deze technologieën geven de mogelijkheid om continu online en bereikbaar te zijn, wat veelal als positief wordt ervaren. Maar welke betekenis heeft dit continu online zijn op het welzijnsgevoel van jongvolwassen vrouwen? Er is nog maar weinig aandacht voor de negatieve gevoelens, zoals stress en druk, die beiden kunnen veroorzaken. Het doel van dit onderzoek is te achterhalen wat de beleving is van jongvolwassen vrouwen van Sociale Media Stress en wat de rol van de smartphone is hierbij.

Facebook is deel geworden van het leven van een adolescent. Toch is er nog maar weinig geweten over de effecten van Facebookgebruik op het welzijn van jongeren. Bestaande studies leverden gemengde resultaten op en gebruikten vaak weinig differentiërende variabelen als aantal Facebookvrienden en tijd op Facebook om het effect te analyseren. In een experimentele studie gaan we op zoek naar de richting en de werking van een eventueel verband. We gaan na wat het effect is van verschillende soorten online activiteiten op het welzijn van jongeren.

De huidige generatie kinderen, de zogenoemde generatie Z, is opgegroeid met nieuwe media. Nieuwe media bieden voor generatie Z veel positieve kanten. Zo gebruiken de kinderen nieuwe media als een middel voor zelfexpressie en communicatie. Helaas komen ze ook veel gevaren tegen als hacken, cyberpesten, seks en geweld. Kinderen moet geleerd worden hier mee om te gaan. Leerkrachten moeten kinderen de juiste mediavaardigheden aanleren. Als leerkrachten mediavaardig gemaakt worden kunnen zij dit ook overbrengen aan de kinderen.

Pesten is een bekend fenomeen dat gedurende de kindertijd veelvuldig optreedt (Rigby, 2004) en voor slachtoffers op de korte en lange termijn ernstige internaliserende en externaliserende problematiek als gevolg kan hebben (Boulton, Trueman, Chau, Whitehand & Amatya, 1999; Williams, Chambers, Logan & Robinson, 1996; Hawker & Boulton, 2000).

Pesten kan desastreuze gevolgen hebben. In het ergste geval kan het leiden tot depressief en suïcidaal gedrag (Bond et al., 2001; Kochenderfer & Ladd, 1996). Helaas is het pestproces een gecompliceerd proces waar moeilijk grip op is te krijgen. Het is niet transparant. Pesten gebeurt vaak buiten het gezichtsveld van volwassenen op een geniepige manier (Bjorkqvist et al., 1992). Pesten komt op veel, misschien wel op alle scholen voor. Het is daarom van belang dat er onderzoek wordt gedaan naar de fenomenologie van het pestproces.

Cyberpesten is een maatschappelijk probleem waarmee jongeren in onze samenleving vaak te maken krijgen. In deze masterproef wordt nagegaan of er bij jongeren een relatie bestaat tussen een Dark Triad persoonlijkheid en cyberpestgedrag op de sociale netwerksite Facebook. Deze persoonlijkheid bestaat uit narcisme, machiavellisme en psychopathie. Wetenschappelijke studies aangaande de Dark Triad doen vermoeden dat er een positieve en significante relatie bestaat tussen de Dark Triad en cyberpesten.

LEEMANS,K. Onderzoek naar de gehanteerde copingsstijlen bij jongeren die in contact komen met cyberbesten.
Masterproef, Vrije Universiteit Brussel, september 2008.  Op vraag van BEWEGING TEGEN GEWELD- vzw Zijn.

GOBERECHT,T. Onderzoek naar het verband tussen emotionele en gedragsproblemen en cyberpesten bij jongeren uit de eerste graad secundair onderwijs. Masterproef, Vrije Universiteit Brussel, juni 2008   Op vraag van BEWEGING TEGEN GEWELD-Vzw ZIJN.

De huidige generatie jongeren van twaalf jaar oud die de overgang van basisschool naar middelbare school maken hebben tegenwoordig vele soorten sociale media tot hun beschikking om in contact te zijn met vrienden. In deze studie wordt gekeken naar de rol van sociale netwerksites en het gebruik van smartphones onder brugklassers in het onderhouden van basisschool vriendschappen en het creëren van nieuwe vriendschappen op de middelbare school. Deze jongeren bevinden zich in een belangrijke periode van hun leven, niet alleen verandert er rond deze leeftijd veel binnen de sociaal-emotionele ontwikkeling, ook de overgang naar een nieuwe school is een spannende ervaring.

In dit literatuuroverzicht is er gekeken naar de implicaties van de opkomst van online pesten bij jongeren. Als eerste is er een vergelijking gemaakt tussen online pesten en traditioneel pesten. Vervolgens is er gekeken naar de risicofactoren en consequenties van online pesten. En als laatste is de preventie van online pesten belicht.

Het doel van deze masterproef is om na te gaan in welke mate jongeren in het BuSO te maken hebben met online risico‟s en hoe zij daar mee omgaan. Een eerste vraag die deze masterproef probeert te beantwoorden is of jongeren in het BuSO vaker in aanraking komen met online risico‟s en of zij hier vaker een negatieve ervaring aan overhouden dan jongeren in het gewoon onderwijs. Vervolgens wordt er nagegaan wat de mogelijke determinanten kunnen zijn van blootstelling aan online risico‟s bij jongeren in het BuSO. In een laatste deel wordt er nagegaan op welke manier jongeren in het BuSO omgaan met online risico‟s.

Pesten in het onderwijs is een groot probleem dat ernstige gevolgen kan hebben voor de kinderen die erbij betrokken zijn, hetzij als slachtoffer, hetzij als dader. Er is weinig bekend over de verhoudingen tussen leraren en ouders in de context van pesten. Over de communicatie tussen leraren en de ouders van pestende leerlingen lijkt zelfs helemaal geen onderzoek te bestaan. Hierdoor is niet bekend in hoeverre leraren deze ouders deel(genoot) van het probleem maken, waarom ze dit wel of niet doen en in hoeverre deze communicatie een bijdrage kan leveren aan de bestrijding van pesten op school. Daarom wilde de opdrachtgever voor dit onderzoek, dr. Frits Goossens, dit graag onderzocht zien.

Online pesten kan een enorme impact hebben op de pester, de gepeste en hun omgeving. Dit alledaagse internetmisbruik heeft wel aandacht gekregen, maar die aandacht ging meestal uit naar de gepeste personen, naar het daderschap is maar weinig gekeken. Om meer duidelijkheid te krijgen over de beweegredenen van de dader, was het doel van dit onderzoek, nagaan in hoeverre de zelfwaardering van jongeren van invloed is op pestgedrag.

Sinds de jaren negentig is er naar aanleiding van een groot onderzoek, veel meer aandacht gekomen voor pesten onder kinderen. In de lijn hiervan schreef ik een module dramatherapie voor kinderen uit groep 6, 7 en 8 van de basisschool, die gepest worden. Het is onderbouwd met een literatuurstudie en verantwoord in een module opzet. Naast het draaiboek per sessie, is er ook een evaluatie door drie mensen uit het werkveld die met deze module te maken zouden kunnen hebben. De module is bedoeld voor kinderen die passief op pesten reageren (de indicaties staan in de module opzet), maar deze module kan als basis worden gebruikt voor modules voor gepeste kinderen in het algemeen.